Tabii ki Hürrem Sultan değildi.
Rodos'un fethi, Mohaç ve I. Viyana Kuşatması da değildi.
Osmanlı Devleti'ndeki şehzade isyanları da değildi.
Bu ifademizden bu olayların önemsiz oldukları gibi bir netice çıkmamalıdır. Bu olaylar, Osmanlı Devleti'nin geleceğini de Avrupa'nın ve Ortadoğu'nun geleceğini de, Kuzey Afrika ve Doğu Akdeniz'in geleceğini de çok yakından etkilemiştir.

Ancak, bizim bahsedeceğimiz olay bütün Akdeniz'i, onun tarihsel önemini, Akdeniz ülkelerinin geleceğini, Avrupa'da ki kuzey ve güney dengesini tek kelimeyle bütün dünyanın geleceğini çok yakından ilgilendirmiş hatta, iddialı bir tabirle belirlemiştir.
1498'de Portekizliler Vasco de Gama vasıtasıyla Afrika'nın Ümit Burnu'nu dolaşıp Hindistan'a ulaştılar. Güçlü donanmalarıyla Hint sahillerini ellerine geçirmeye başladılar. Suriye ve Mısır üzerinden Akdeniz'e gelen malların önü kesildi. Akdeniz ülkelerinin ve Osmanlıların bundan elde ettikleri gelirler giderek azalmaya başladı.

Portekiz ve onu takiben Hollanda ve İngiltere Uzakdoğu sahillerinde tam bir egemenlik kurdular. İpek ve Baharat yollarının güzergahı değişti. Buradan ihraç edilen mallar, Doğu Akdeniz'den Avrupa'ya yayılacağı yerde, doğrudan doğruya Ümit Burnu'nu dolaşarak bu kıtadaki ülkelere ulaşmaya başladı.
Osmanlılar Doğu Akdeniz'de egemenliklerini kurarak çeşmeyi ele geçirdilerse de, o çeşmenin suyu kaynağından kurutulmaya başlamıştı. Akdeniz giderek sönükleşti. Tarihsel önemini kaybetti. Avrupa'nın kuzeyi o günkü Batı dünyasındaki egemenliği ele geçirdi.

Osmanlılar Portekiz'de olup bitenlerin farkındaydılar. Yemen'de donanma inşa ettiler. Portekizlilerin Hindistan ve arkasından Basra Körfezi ve Kızıldeniz'de elde etmek istedikleri üstünlüğü kırmaya çalıştılar. Bir Portekiz donanması karşısında yenilgiye uğrayan Piri Reis gibi büyük bir denizcinin kellesi vuruldu.
Ancak, Osmanlılar bu bölgede tutunamadılar. Tutunamazlardı. Başta Fransa hiçbir Akdeniz ülkesi Atlas ve Hint okyanusunda bir başarı elde edemediler. Kuzeyin açık denizleri için yapılmış gemileri Akdeniz için yapılmış gemilerden üstündüler. Bundan dolayı da tarihin gidişi değişecekti. XVIII. yüzyılın ikinci yarısında Akdeniz bile İngilizlerin egemenliğine girmeye başlayacaktı.
Önce Portekiz, arkasından Hollanda ve İngiltere tarafından Uzakdoğu sahillerinin ele geçirilmesi ve İpek ve Baharat yollarının yön değiştirmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun jeopolitik olarak güneyinden kuşatılması demekti.
Osmanlılar bu gelişmelere yabancı kalmadılar. Yakından izlediler, olup bitenlerin bilincindeydiler fakat ellerinden fazla bir şey gelmedi.