Masum bir arkeolojik kazı çalışması gibi gösterilen , salt tarihçi gözüyle bakıldığı zaman zararsız hatta gerekli olduğu düşünülen bu kazı çalışmalarının çok ta masum olmadığı aşikardır..

Şimdi yahudilerin iğneyle kuyu kazar gibi yıllardır milim milim hesaplayıp gerçekleştirdikleri kazı çalışmalarının altında hangi sebepler yatıyor.Sebeplerin altını kazdıkça neler çıkıyor neler...

İlk defa 1981'de Harem-i Şerif'in içindeki Kubbet'us Sahra'ya birkaç metre uzaklıktaki Kayıtbay Sebili'ne kadar uzanan bir tüneli fark eden Filistinliler, böylece İsrail'in Mescid-i Aksa'nın altında yürüttüğü kazı çalışmalarından haberdar oldu.

İngiliz-Filistin Araştırma Fonu (Palestine Exploration Fund) desteğinde ciddi çalışmalar , araştırmalar yapmış C.Warren ulaşabildiği bütün tünelleri detaylandırarak incelemiş hatta tek tek hepsinin çizimini yaptı.Warren Kapısı diye bilinen geçit, 1867 de ağlama duvarının dış kısmındaki eski yolun diğer tünellerin kazılması sonucu ortaya çıkmıştır.

Bu zaman diliminde yapılan kazı çalışmalarının asıl sebebi, Süleyman a.s zamanında inşa edilen birinci maet ve sonrasında yaptırılan ikinci mabedin temellerine , planına , kalıntılarına ulaşmaktır.Yahudiler o zamandan beri mukaddes toprakların , kendilerine ait olduğuna dair, hak ittihaz edebilmek için, eskilerden bir iz, bir delil , aramışlardır ve hala aramaya devam ediyorlar...

Bugün arkeolojik park olarak nitelendirilen alan,1967 savaşı sonrası mağripliler mahallesinin yok edilmesi, ve o çevrede yapılan kazılar sonucu ortaya çıkmıştır. Yapılan kazılar sonucunda Emevilere ait kalıntıLara rastlanmış ,daha derinlerde ise Roma nın izlerini taşıyan kalıntılara rastlanmıştır.

Yine 1967 den sonra İsrail izinsiz , ruhsatsız kazı çalışmaları yapmışlar, açılan tüneller Ağlama duvarının altından başlayarak Kubbetüs Sahra nın , Mescidi Aksa nın altına kadar inmiştir.Müslümanların gösterdiği tepkiler neticesinde çalışmalarını el altından sürdürmeye devam etmektedir...

Kazıların diğer bir amacı Müslümanlara ait olan Mescidi Aksanın ve Kubbetüssahranın alttan oyularak kendiliğinden yıkılmasını sağlamaktır..Böylece kendilerince mehdinin gelişine sebep olacak olan üçüncü mabedi inşa etme çalışmaları için büyük bir adım atmış olacaklar..

1981 yılında yine müslümanların tepkisiyle durdurulan yada öyle sanılan kazı çalışmasından da yeri gelmişken bahsetmek gerek..
Ağlama Duvarında görevli olan rahip Yehudi Meir Getz , Warren Kapısından iç tarafa doğru tüneller kazmış , duydukları sesler sonucu Müslümanlar duruma tepki gösterince ikibin yıldır kazı yaptıkları tüneli betonla kapattıklarını söylemişlerdir.Bunu olay büyümesin , tepkiler çoğalmasın diye yaptıkları aşikardır.El altından kazı çalışmalarını devam ettirdiğini tahmin etmek çok zor olmasa gerek..

Hayalini kurdukları üçüncü mabedin yapılmasının önünde engel olarak gördükleri iki önemli yapı var..Bunlar Tahmin ettiğiniz gibi Kubbetüs Sahra ve Mescidi Aksa Kıble Cami..

Amerikalı arkeologun görüşleriyle konuyu noktalayalım..

Uzun yıllar Kudüs'te çalışan Amerikalı arkeolog Gordon Franz, bu konudaki gözlemlerine dayanak şöyle diyor:

"Emin olduğum bir şey varsa, Tapınak'ı yeniden inşa etmeyi hedefleyen Yahudilerin o iki camiyi mutlaka yıkmak istiyor oluşlarıdır. Bu yıkımın nasıl olacağı konusunda kesin bir fikrim yok ama olacaktır. Yıkacaklar ve burada onun yerine bir Tapınak inşa edecekler. Ne zaman, nasıl yapılacak bilmiyorum, ama yapılacak."