Ukrayna'dan Osmanlı payitahtına uzanan bir serüvenin ismi Hürrem Sultan, beş asır aradan sonra önceki gece Topkapı Sarayı'ndaydı. Hürrem Sultan, bu kez Ukraynalı oyuncu Olga Sumskaya suretinde ve Ukraynalı ünlü yazar Paulo Arhipoviç Zahrebelny'nin kalemiyle geldi.

Osmanlı Devleti'nin en tartışmalı isimlerinden ve en bilinen kadını Hürrem Sultan, önceki gece bir kez daha geldi Topkapı Sarayı'na. Ukraynalı yazar Paulo Arhipoviç Zahrebelny'nin Diyalog Avrasya (da) Yayınları'ndan çıkan "Hürrem Sultan" kitabı, Ukraynalı oyuncu Olga Sumskaya'nın da katıldığı muhteşem bir organizasyonla tanıtıldı.

İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Emre Bilgili, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ Genel Müdürü Nevzat Bayhan, Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Başkanı Harun Tokak ve Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı Prof. İlber Ortaylı'nın da katıldığı gece, Ukrayna Kültür Bakanı İgor Lihova'nın konuşmasıyla başladı. Lihova, hem Türkiye'de bulunmaktan hem de Zahrebelny'nin kitabının Türkçeye çevrilmiş olmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdikten sonra, avlunun ortasındaki büyük kitap maketinin kapağını "İki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açılmasını diliyorum." diyerek açtı. Kitaptaki satırlar arasından çıkan saray görevlisi ve dîvan üyesi kostümlü görevliler yerlerini alınca Padişah Kanunî Sultan Süleyman'ın geleceği duyuruldu üç kez üst üste. Satırlar arasından bu defa da olanca heybetiyle Kanunî rolünde oyuncu Cem Kurdoğlu girdi. İlerleyip tahtına kurulduktan sonra "Müzik ve ikram başlaya" buyurdu padişah ve yine saray kostümleri içindeki kızlar havuz başında fasıla, erkekler de Türk ve Ukraynalı misafirlere ikrama başladı. Bir süre sonra da Hürrem Sultan rolünde Ukraynalı oyuncu Olga Sumskaya çıkıverdi kitabın içinden. O, Ukrayna'da geçirdiği özgür ve mesut günlerini anlattıkça, kitabın sol sayfasına da projeksiyonla, Sumskaya'nın rol aldığı "Hürrem Sultan" filminden kareler yansıdı. Sumskaya, Zahrebelny'nin kitabından pasajlarla ilerleyen konuşmasının sonunda, "Ben şimdi hem Ukraynalı bir genç kızım hem bir Osmanlı sultanı. Hem esirim hem özgür. Beni anlamak için benim ruhumu okuyun." dedi. Daha sonra tahtındaki Kanunî'nin, yani Cem Kurdoğlu'nun yanına oturan Hürrem Sultan yani Olga Sumskaya, burada basının gözdesi oldu. Her iki oyuncu da böyle bir organizasyonda bulunmaktan dolayı çok heyecanlı olduklarını dile getirdi.

Kitabın yazarı Zahrebelny ise rahatsızlığından dolayı gelemediği törene, gönderdiği mesajla katıldı. Yazar, mesajında ülkeleri ve kültürleri birleştirmenin tek yolunun sanat olduğunu belirtti ve buna örnek olarak da Cengiz Aytmatov ve Orhan Pamuk gibi yazarları gösterdi. Zahrebelny, mesajında şöyle dedi: "Şu anda dünyada İslam'ın, kadını erkekten aşağı gördüğü şeklinde yanlış bir düşünce hakim. Ben İslam'ı detaylı olarak öğrenmeye ve Kur'an'ı okumaya çalıştım. Kur'an'ın 3. suresinin 195. ayetinde Allah, erkek ve kadının aynı kökten geldiklerini söyleyerek ayrım yapmamaktadır. Hürrem Sultan da bunu bilmiş olacak ki kendisi de bu mertebede bulunmaktadır."

600 sayfayı aşkın olan kitap, Hürrem Sultan adıyla tanınan Ukraynalı Roksolana'nın, Rohatin'den İstanbul'a, payitahta uzanan hayatını konu ediniyor. Kitabın çevirmeni Ömer Dermenci'nin de değindiği gibi Türk okur için kitabın önemi, Hürrem Sultan'ın geldiği topraklardan Osmanlı'ya ve Hürrem Sultan'ın hikayesine farklı bir bakışı yakalama fırsatı olacak.

Zekasıyla tarihte kendine yer edindi

1506 yılında doğan Hürrem Sultan, asıl adıyla Roksolana, güzelliği dolayısıyla küçük yaşta Kırım Hanı tarafından Osmanlı sarayına gönderildi. Sarayda özel bir eğitim gören Hürrem Sultan, zekası ve yeteneğiyle Kanuni'nin dikkatini çekmeyi bildi ve Osmanlı tarihinde önemli bir rol oynadı. 1558'de 52 yaşındayken vefat eden Hürrem Sultan'ın cenazesi Süleymaniye Camii bahçesinde gömülüdür.


Elif Tunca - Nergihan Çelen